Гадны улс орнууд хот төлөвлөлтөндөө ногоон байгууламж, цэцэрлэгжүүлэлтийн асуудлыг нэгдүгээрт тавьдаг
Урин дулаан цаг ирж айл өрх, албан байгууллагууд гадна орчин тойрныхоо ногоон байгууламжийн тохижилт тал дээр онцгой анхаардаг билээ. Хотын өнгө үзэмж зөвхөн барилга байгууламжаар тодорхойлогдох биш, ногоон байгууламж барилга хоёр хосолж байж илүү төгс харагддаг. Манайд баригдаж буй барилгууд зураг дээрээ ногоон байгууламжийг өнгө үзэмжтэйгээр тусгасан байдаг ч барилга ашиглалтанд орох болоход зураг дээрх Ландшафт ногоон байгуулж нь зөвхөн зураг төдий үзүүлэн болоод л өнгөрдөг. Ландшафтийн тохижилт болоод хөгжлийн талаар “Элит гарден” ХХК-н гүйцэтгэх захирал Н. Ариунбилэгтэй ярилцсан сонирхолтой ярилцлагыг хүргэж байна.
- Юуны өмнө та өөрийгөө танилцуулахгүй юу?
Намайг Ариунбилэг гэдэг. Би 2012 онд ХААИС-ыг Ландшафт Архитекторын мэргэжилээр төгссөн. Одоогоор “Элит гарден” ХХК-д гүйцэтгэх захиралын албан тушаалыг хашиж байна. Ер нь залуу хүн болоод ч тэр үү маш их зүйлийг хийж бүтээнэ гэсэн хүсэл эрмэлзлэлээр дүүрэн явна даа. Зөвхөн хувийн бизнесийн байгууллага гэсэн хүрээндээ ажил хийхээс гадна салбарынхаа хүрээнд тулгамдсан асуудлуудыг зохих бодлого боловсруулдаг газруудад нь уламжлан бодит амьдрал дээр хамтран хэрэгжүүлэхийг хүсдэг. Би мэрэгжилдээ их хайртай. Тиймдээ ч мэрэгжилээрээ тун их бахархдаг.
- Ландшафтын талаар ойлголт өгөхгүй юу?
Ландшафт гэдэг үгийг огт сонсоогүй дуулаагүй хүмүүс олон, бас л нэг харь үг мэт хүлээн авдаг байсан цаг саяхан. Гэхдээ сүүлийн жилүүдэд олон нийт энэ нэр томьёог ойлгож мэддэг болоод байгаа. Ландшафт гэдэг бол орчиноо тохижуулах, цэцэрлэгжүүлэх урлаг. Энэ нь хүний эрүүл мэнд, гоо зүйд асар их нөлөөлөөд зогсохгүй цаашлаад дэлхий нийтэд тулгамдсан асуудал болоод байна.
Дэлхийн дулаарлын эсрэг авах арга хэмжээнүүдийн нэг яах аргагүй мөн. Намайг энэ мэргэжилээр сурч байхад ургамал судлаач, дендологич, агрономич гэсэн мэргэжилүүдтэй ландшафтын мэргэжлийг их андуурдаг байлаа. Ландшафт гэдэг бол дан ганц мод, цэцгээр хязгаарлагдахгүй энэ бол цогц урлаг, бие даасан төлөвлөлт юм. Үүнд архитектурын бага хэлбэрийн элемэнтүүд ч мөн ордог. Товчхон хэлбэл ландшафт бол ногоон байгууламжийг гайхалтай сайхан төлөвлөж, урлаж болдог хүний гараар бүтсэн байгаль юм.
Дэлхийн дулаарлын эсрэг авах арга хэмжээнүүдийн нэг яах аргагүй мөн. Намайг энэ мэргэжилээр сурч байхад ургамал судлаач, дендологич, агрономич гэсэн мэргэжилүүдтэй ландшафтын мэргэжлийг их андуурдаг байлаа. Ландшафт гэдэг бол дан ганц мод, цэцгээр хязгаарлагдахгүй энэ бол цогц урлаг, бие даасан төлөвлөлт юм. Үүнд архитектурын бага хэлбэрийн элемэнтүүд ч мөн ордог. Товчхон хэлбэл ландшафт бол ногоон байгууламжийг гайхалтай сайхан төлөвлөж, урлаж болдог хүний гараар бүтсэн байгаль юм.
- Манайд ландшафтын хөгжил ямар байгаа вэ?
Би дээр хэлсэн хэдхэн жилийн өмнө энэ үгийг огт сонсож дуулаагүй хүмүүс олон байсан одоо арай өөр болж байгаа гэж. Мэдээж ландшафтын урлаг анх үүсч хөгжсөн барууны орнуудыг бодвол манай ландшафтын хөгжил тэдний хаана ч хүрэхгүй байна. Үүнд төрийн бодлого ч бас чухал үүрэгтэй гэж хувьдаа боддог. Бодлогын хэмжээнд дэмжиж ажиллах нь зүйтэй.
Мөн энэ талын мэргэжил эзэмшүүлдэг сургууль нь чанартай сургаж, төр нь бодлогын хэмжээнд дэмждэг байх хэрэгтэй. Хот төлөвлөлтийн норм дүрэмдээ тодорхой тусгаж өгөх хэрэгтэй. Түүний хэрэгжилтийг ч сайтар хянаж ажиллах шаардлагатай юм.
Нью Иорк хотын цэцэрлэгт хүрээлэн 1863 онд ашиглалтанд орсон. Одоо гайхалтай сайхан цэцэрлэгт хүрээлэн бий. Энэ цэцэрлэгт хүрээлэн одоог хүртэл ландшафтын төгс бүтээлд тооцогдсоор байна. Харин бидэнд дэлхий нийтэд байтугай азид, ядаж л эх орондоо бахархаад харах сайхан ландшафт бүхий цэцэрлэгт хүрээлэн ч алга байна. Үүний төлөө л бид ажиллах хэрэгтэй. Хэдэн мод суулгаад, зүлэг тариад байгааг ландшафт гэж ойлгож болохгүй. Ландшафт бол асар олон зүйлсийг өөртөө агуулсан том урлаг. Энэ талын мэрэгжилтэнүүд гадны улс орнуудруу туршлага солилцох, тэдний бүтээсэн гайхалтай сайхан цэцэрлэгт хүрээлэнгүүдээр явж танилцах хэрэгтэй. Тэгж байж л юм үзэж нүд тайлна. Үүнээс санаа авч ажил эхлэнэ. Түүнийгээ ажил болгож хэрэгжүүлэх нь чухал юм.
- Өндөр хөгжилтэй улс орнууд ландшафтыг хэрхэн чухалчилж, дээгүүр тавьдаг юм бол?
Хот цэцэрлэгжүүлэлт, ландшафт бол улс орны хөгжлийг тодорхойлох бас нэгэн үзүүлэлтийн нэг яах аргагүй мөн. Өндөр өндөр сайхан барилга, шинэ зам талбай бүтээн байгуулаад л байдаг. Тэгсэн атлаа нүдэнд торох сайхан ногоон байгууламж, усан оргилуур, хөшөө дурсгал, нуур цөөрөмгүй байвал яасан дүнсгэр харагдах вэ.
Гадны улс орнууд хот төлөвлөлтөндөө ногоон байгууламж, хот цэцэрлэгжүүлэлтийн асуудлыг маш нарийн, зөв зохистой тусгаж өгсөн байдаг. Хамгийн гол нь түүнийхээ хэрэгжилтэнд маш сайн анхаардаг. Ландшафтыг чухалчлан авч үзсэнээр улс орны хувьд хэд хэдэн эерэг талтай. Аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх зорилгоор хуучны түүх дурсгал болох шашны холбогдолтой, түүхийн гэрч болсон олон янзын цэцэрлэг хүрээлэнгүүдийг тордож, сэргээн, шинээр бий болгож байдаг. Бидэнд энэ бүхэн л дутаад байх шиг санагддаг. Норм дүрэмд цаасан дээр байдаг ч амьдрал дээр хэрэгжиж байгаа нь тун ховор.
Солонгос улсын Sun Museum цэцэрлэгт хүрээлэнгийн зургуудаас үзүүлье. Архитектор нь алдарт Андо Тадао юм.
- Монголд ландшафтаар мэргэшсэн мэргэжлийн байгууллага байна уу?
Солонгос улсын Sun Museum цэцэрлэгт хүрээлэнгийн зургуудаас үзүүлье. Архитектор нь алдарт Андо Тадао юм.
- Монголд ландшафтаар мэргэшсэн мэргэжлийн байгууллага байна уу?
Монголын хамгийн анхны ландшафтын архитекторч Цэдэн-Ишийн Мөнхжаргал гэж хүн бий. Энэ хүн ХААИС-д анх Энэ мэрэгжилийн ангийг нээж байсан. Тэрээр Монголд Ландшафт Архитекторуудын холбоог анх үүсгэн байгуулсан хүн. Үүнээс гадна “Соёолж” компани ландшафтны холбоог нээсэн. “Гарден сити” гэж ландшафтаар дагнасан компани Монголын анхны компани бий. ХААИС-ын Ландшафт архитекторын ангийн оюутанууд, үе үеийн төгсөлтийнхөн, багш ажилчдын үүсгэсэн групп холбоо бас бий. Сүүлийн үед ландшафтаар төрөлжсөн нэлээн хэдэн компани байгуулагдаад ажиллаж байна.
- Гадны улс орнуудад нэг барилга босголоо гэхэд заавал ландшафт хийсэн байх ёстой гэсэн зарчим үйлчилдэг. Манай улсад ийм зарчим үйлчлэхгүй байх шиг?
Энэ бол яах аргагүй үнэн. Гадны улс оронд ландшафтын тохижилтыг өндөр үнээр үнэлэн хийлгэдэг. Харин манай оронд харин ч хямд үнэлгээтэй байгаа. Гэтэл манай барилгын хувийн компаниуд мөнгөө хэмнэх зорилгоор ургах үгүй нь мэдэгдэхгүй хэдэн мод авчраад өөрсдөө суулгачихдаг. Энэ нь барилгыг нь улсын комисс хүлээж авахад л зориулсан нүд хуурах ажил байдаг.
Гэтэл үнэн хэрэг дээрээ хичнээн сайхан ногоон байгууламж бүхий зураг үзүүлж захиалгаа авдаг билээ. Ашиглалтанд ороход тэр ногоон байгууламж нь оргүй алга болсон байх жишээтэй. Ингэж хэн хэнийгээ хуурсан зүйл хийгээд байгаа нь хэд хэдэн шалтгаантай ч хамгийн гол нь барилга хүлээн авдаг комисс-д мэргэжлийн ландшафт архитектор хүн байдаггүйтэй холбоотой. Мэргэжлийн хүн бол шал өөр нүдээр харна.
Бид ирээдүй хойч үедээ сайхан ногоон хот үлдээхийн төлөө өнөөдрөөс л хичээж ажиллах хэрэгтэй шүү дээ.
Холбоо барих: www.elitegarden.mn
Холбоо барих: www.elitegarden.mn