Хүн төрөлхтний бүтээн байгуулалт, шинийг санаачлах сэтгэлгээ дундрашгүй билээ. Бид бүхэн амьдрах орон сууц, ажиллах орчноо өөрчлөн шинэчилсээр байна. Дөнгөж XIX зууны үед гэхэд зургаан давхар байшин маш ховорт тооцогддог байсан аж. Мэдээж эртний Египетийн пирамид, Поталла ордон, Йемений Шибам хотыг оролцуулахгүйгээр шүү дээ. Харин XX зуун гарсаар АНУ болон Европын орнуудад 150 метрээс дээш өндөртэй барилгыг тэнгэр баганадсан барилга хэмээн үзэх болжээ.

Тэгвэл өнөө цагт өндөр барилгуудын дундаж өндөр 10 жил тутамд хурдацтай шинэчлэгдэж байгаа аж. 2000 онд дэлхийн өндөр барилгуудын дундаж өндөр 375 метр байсан бол 2010 онд 439 метр харин 2020 он гэхэд 598 метр болох гэнэ. Одоогоор дэлхийн хэмжээнд 400 метрээс дээш өндөртэй 19 барилга, 300 метрээс дээш өндөртэй 92 барилга сүндэрлэсэн байна. Мөн өнөө цагийн хамгийн өндөр 10 барилгад 441-828 метрийн өндөртэй барилгууд багтаж байгаа бол 2020 он гэхэд уг жагсаалт бүхэлдээ өөрчлөгдөж шинээр 7 барилга тэнгэр баганадагчдын тоонд багтах юм. Үүний зэрэгцээ 2020 онд гэхэд сүндэрлэх дэлхийн хамгийн өндөр 10 барилгын тав нь манай өмнөд хөрш БНХАУ-д баригдах юм байна.





2001 оны есдүгээр сарын 11-ний халдлагаар АНУ-ын Дэлхийн худалдааны төв хэмээн нэрлэгдсэн ирэх цамхагийг сүйрүүлсний дараа америкчууд уг барилгын суурин дээр “One World Trade Center”-г барьж эхэлжээ. 2006 онд эхэлсэн барилгын ажил энэ жил дуусч ашиглалтад орсон байна. Мөн тус барилгад есдүгээр сарын 11-ний халдлагаар амиа алдсан хүмүүсийн дурсгалд зориулсан музей байрладаг аж.



Өмнөд Солонгосын нийслэлд баригдаж байгаа  556 метр өндөртэй “Lotte World Tower” хоёр жилийн дараа ашиглалтад орох бөгөөд тус улсын хамгийн өндөр барилга төдийгүй Сөүлийн бэлгэ тэмдэг болно хэмээн төслийг санаачлагчид үзэж байна. Уг барилга нь кинотеатр, их дэлгүүр, худалдааны төв, концертын танхим гэх мэт таван объектоос бүрдэх аж. Түүнчлэн Сөүл хотыг бүхлээр нь тольдох боломжтой танхимыг тусгайлан бэлджээ.



Тяньжинь хотын бизнес дүүрэгт байрлах 117 давхар барилга дээд зэрэглэлийн зочид буудал, орон сууц, оффис байрлахаас гадна олон нийтэд зориулсан зугаа цэнгээний төвүүд, жижиглэн худалдааны цэг мөн ногоон байгууламжаас бүрдэх гэнэ.



Саудын Арабын Мекка хотноо орших 601 метрийн өндөртэй 120 давхар барилгыг Арабын цагтай цамхаг хэмээн нэрлэдэг билээ. Төрийн өмчид хамаарах тус цамхагийг дотоодын компаниуд өөрсдөө барьжээ. Мусульман шашинтнуудын ариун сүмийг бэлгэдсэн архитектурын шийдэл дээр дэлхийн хамгийн том цагийг суурилуулснаараа онцлог болжээ.

Оффис болон зочид буудлын үйлчилгээний зориулалттай уг барилга нь Шанхайн цогцолборт байрлах гэнэ. Нийт 121 давхар өндөр барилгын 84-110 давхар бүхэлдээ тансаг зэрэглэлийн өрөөнүүдээс бүрдэх аж. Барилгын ажлыг “Shanghai Tower Development” болон Зиньзянийн олон улсын зочид буудлын сүлжээг хариуцсан компани хамран гүйцэтгэжээ. Гадна талын хэсэг нь бие биедээ уусан орсон есөн хэсгээс бүрдэх ба 120 градус хазгай байрлалтай тул холоос харахад мушгиралдсан мэт харагддаг байна.



2010 оны арванхоёрдугаар сард барилгын ажил эхэлсэн уг барилга орон сууц болон зочид буудлын зориулалттай 478 өрөөтэй бөгөөд гадна талдаа 1051 машины зогсоолтой гэнэ. “Wuhan Greenland Center” агааржуулалт болон усны хэмнэлтийн асуудлыг хамгийн өндөр түвшинд, хэмнэлттэй байдлаар шийдэж өгснөөрөө онцлог юм. Уг барилга 200 мянган хавтгай дөрвөлжин метр оффисын бүс, 45 мянган хавтгай дөрвөлжин метр тансаг зэрэглэлийн орон сууц, таван одтой дээд зэрэглэлийн зочид буудал байхаар зураглалыг нь гаргажээ.



Хоёр жилийн дараа ашиглалтад орох 115 давхар “Ping Аn International Finance Centre” нь 2020 он гэхэд Хятадын хоёр дахь хамгийн өндөр барилгаар нэрлэгдэх юм. Бүрэн оффисын зориулалттай бөгөөд гаднаа 1174 машины зогсоолтой аж. Харин архитектурын зохиомжийг Америкийн алдарт “Kohn Pedersen Fox Associates” фирм гүйцэтгэж байгаа юм.



2020 он гэхэд Дэлхийн хамгийн өндөр 10 барилгын тав нь Хятад улсад сүндэрлэсэн байх аж. Харин тэдний тодроос хамгийн өндөр нь Сучжоу хотод баригдаж буй 729 метрийн өндөртэй “Suzhou Zhongnan Center” юм. Уг барилга нь Сучжоу хот төлөвлөлтийн төслийн нэг хэсэг бөгөөд төслийн нийт өртөг нь 28.5 тэрбум юань байх гэнэ.



Дэлхийн хоёр дахь өндөр барилгыг босгох ажил 2004 оны есдүгээр сараас эхэлж гадна засал чимэглэлийн ажил 2009 оны аравдугаар сард дуусчээ. Барилгыг албан ёсоор 2010 оны нэгдүгээр сарын 04-нд ашиглалтад оруулсан байна. Нийт 28 мянган шилэн хавтангаас бүрдсэн уг цамхаг 160 давхар бөгөөд оффис болон орон сууцны зориулалтаар ашиглах 500 мянган ам дөрвөлжин метр талбайтай юм байна. Мөн цамхагийн хамгийн дээд цэг салхины хүчээс хамааран нааш цааш 1.2 метрт ганхаж байдаг гэнэ.



Таван жилийн дараа гэхэд дэлхийн тэнгэр баганадагчдыг тэргүүлэх “Kingdom Tower”-ийн өндөр нэг километр байх гэнэ. Орон сууц, зочид буудал бол оффисын зориулалттай баригдаж байгаа уг барилга нийт 730 өрөөтэй бөгөөд секундэд 10 метрийн хурдтай 57 цахилгаан шат хүмүүст үйлчлэх гэнэ. Дашрамд дурдахад барилгын үндсэн рамыг гаргахын тулд 80 мянган тонн төмөр ашигласан бөгөөд барилгыг тойроод нийт 3190 машины зогсоолтой аж.

     Эдгээр 10-н бүтээн байгуулалт сүндэрлэх юм.