Монголбанкны бодлогын хүү 11 хувьтай байна. Гадаад худалдааны алдагдал ихсэж байгааг тус банкнаас мөн мэдээллээ. Энэ талаар болон цаг үеийн асуудлаар Монголбанкны дэд Ерөнхийлөгч Н.Золжаргалтай ярилцлаа. -Хавар болж бизнесүүд сэргэнэ. Харин бодлогын хүү буурах уу? -Эдийн засагт зээлийн хүүг бууруулах олон нөхцөлүүд бий. Инфляц, Монголбанкны бодлого, Засгийн газрын идэвхтэй оролцоо зэрэг хүчин зүйлийн үр дүнд зээлийн хүү буурдаг. Монголбанк зээлийн хүүг бууруулахын тулд Засгийн газартай тохиролцож хөтөлбөр баталлаа. Тодорхой төвшинд зээлийн хүүг бууруулахад нөлөөлнө. -Манай гадаад валютын нөөц хангалттай байгаа юу? -Өнөөдрийн байдлаар 2.1 тэрбум ам.долларын нөөцтэй байна. Валютын нөөцийг импортоор хэмждэг аргаас ангижрах шаардлагатай байна. Хангалттай мөнгөтэй юм шиг харагддаг. Гэхдээ энэ мөнгө эрсдэлийг хаах хангалттай нөөц биш. 2008 оных шиг хямралыг даваад гарах нөөцтэй байх ёстой. Энэ төвшинд дөхөж байна. Уул уурхайн бүтээгдэхүүний үнээс шалтгаалж Монголын эдийн засаг, иргэд, аж ахуйн нэгжид огцом өөрчлөлт гардаг. Уул уурхайн бүтээгдэхүүний үнэ гурав, дөрвөн жилээр хэлбэлздэг. -Гадаад худалдааны алдагдлыг яаж нөхөх вэ? -Одоогоор гадаад худалдааны зах зээл алдагдалтай байгаа ч хөрөнгө оруулалт ашигтай байна. Ирээдүйн импортыг дэмжиж байгаа тохиолдолд үр дүн нь нэг хоёр жилээс харагдана. Уул уурхайн салбарын орлого ирээдүйд Монголын экспортыг дэмжих зорилготой. Тиймээс эдийн засгийн дунд хугацааны дүр зураг эерэг хандлагатай байна. Гэхдээ тайвшраад сууж болохгүй. Гадаад худалдааны орчин хурдан өөрчлөгддөг. -800 тэрбумын бондыг арилжааны банкууд худалдаж авч чадах уу? -Чадна. -Дахин нэмж гаргах боломж байх уу? -Цаашдаа нэмэгдэх байх. Ер нь Засгийн газрын бонд, баталгаатай өрийн бичиг гэсэн хоёр төрөлтэй болох юм. Эрэлт хангалттай байгаа. Зөвхөн дотоодын эх үүсвэрээр хангах зүйл биш. Дэлхийн эдийн засгаас санхүүгийн байгууллага, хөрөнгө оруулагчдын зүгээс төгрөгийн эрсдэлийн зээл авах сонирхолтой. Эх үүсвэрүүд ямар төвшинд байгаа талаар судалгаа бий. Мэдээж хүүний төвшин нөхцөл байдлаас шалтгаалах нь ойлгомжтой. Засгийн газрын гаргасан хэмжээнд эдийн засгийн хэрэгцээнээс шалтгаалан дараагийнх нь гарах боломжтой. -Зургаан хувийн хүүтэй орон сууцны зээлд 300 тэрбумыг зориулна гэсэн. Үлдсэн нь жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжихэд чиглэх үү? -Засгийн газар иргэдэд зургаан хувийн хүүтэй орон сууцны зээлд хамруулах шийдвэрийг гаргалаа. Хүүний зөрүүг улсын төсвөөс санхүүжүүлэхээр болсон. Эл шийдвэр дунд хугацаанд инфляцтай тэнцэж байна. Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн зээлд эх үүсвэр болно. -Зургаан хувийн хүүтэй орон сууцны зээл олгоод эхлэхээр арилжааны банкууд орон сууцны зээлийн хүүгээ бууруулах уу? -Төсвийн байгууллагын ажилчдын "4000 айл" хөтөлбөрт орон сууцны зээл олгосон. Арилжааны банкууд 15 жилийн хугацаатай зургаа, түүнээс бага хувийн хүүтэй орон сууцны урт хугацааны зээл одоогоор гаргаж чадахгүй. Учир нь ийм нөхцөлтэй зээлийг гаргах хангалттай хуримтлалгүй. -Банкууд иргэдийн хадгаламжийн хүүг нэмж хуримтлал үүсгэнэ гэсэн үг үү? -Хадгаламжийн хүүний хөдөлгөөн, зах зээлд гаргаж байгаа зээлийн хэмжээ харилцан уялдаатай. Хуримтлал нь хадгаламж, орон сууцны зээлээр бий болно. Эдийн засаг дахь нийт дүн өсөх ёстой. Засгийн газар, Монголбанк өсгөдөг, урамшуулдаг тогтолцоог хийх үүрэгтэй. -Арилжааны банкууд хөрөнгийн зах зээлд оролцох байдал ажиглагдаж байна. Ингэсэн тохиолдолд хоёр санхүүгийн байгууллага үйл ажиллагаа холилдох юм биш биз? -Монголын санхүү, мөнгө, банкинд төвлөрсөн. Банкнаас үнэт цаасны зах зээл тусдаа хөгжих боломжгүй. Тусдаа байвал гадаадынхан оролцдог зах зээл болж хувирна. Арилжааны банкыг оролцуулах нь буруу зүйл биш. Оролцох хэмжээг нь хязгаарлаж хянах үүргийг Монголбанк, Санхүүгийн зохицуулах хороотой хамтран хүлээнэ. -Жилийн найман хувийн орон сууцны зээлд хамрагдсан иргэд зургаан хувийн зээлд шилжих боломжтой юу? -Шилжих боломж бий. Манайх орон сууцны зах зээлийн хөгжлийн гараан дээр байна. Орон сууцны зээл одоо байгаагаасаа гурав дахин нэмэгдсэнээр жирийн төвшинд очно. Цаашид тав дахин нэмэгдсэн ч хангалттай орон зай бий. Одоо орон сууцны зах зээлийн 10 хувьд Засгийн газар хүрч ажиллаж байна.