Барилга МН
Үнэлгээ
Нүүр
Үйлчилгээ
Холбоо барих
Танилцуулга татах
Барилга МН
Танилцуулга татах
Зурвас бичих
Messenger
Залгах
Нүүр
Мэдээ, мэдээлэл
Barilga
2019-11-05
Бага орлоготой иргэд орон сууцны зээлд хамрагдаад зогсохгvй Улаанбаатар утаанаасаа сална
УИХ өнгөрсөн онд "Шинэ бүтээн байгуулалт" хөтөлбөрийг батлан гаргасан билээ. Энэ хөтөлбөр өнгөрсөн оны хоёрдугаар хагасаас хэрэгжиж эхлэх байсан боловч тодорхой шалтгааны улмаас хойшилсон. Тиймээс Засгийн газар энэ оноос хэрэгжүүлэхээр төлөвлөөд, төсөвт багтаасан байгаа. 2010-2015 онд хэрэгжих энэ хөтөлбөр уул уурхайн төслүүдийн урьдчилгаа төлбөр зэрэг зургаан эх үүсвэрээс санхүүжих юм. Хөтөлбөрт багтсан "100 мянган айлын орон сууц" хөтөлбөр нь моргейжийн зээлээр иргэдэд очихоор тусгагдсан. Ингэснээр зөвхөн төрийн албан хаагч бус зээлийн шаардлагыг хангасан иргэн бүр хамрагдах боломж бүрдэж байгаа. Ингээд хөтөлбөрийн талаар Монголын барилгачдын холбооны ерөнхийлөгч М.Батбаатартай ярилцлаа.
-Шинэ бүтээн байгуулалт хөтөлбөр өмнө нь хэрэгжиж байсан орон сууцны хөтөлбөрүүдээс юугаараа онцлог, ялгаатай вэ?
-Одоо хэрэгжих "Шинэ бүтээн байгуулалт" хөтөлбөр олон талын ач холбогдолтой юм. Манай холбоо "100 мянган айлын орон сууц" хөтөлбөр боловсруулахад гардан ажилласан. "100 мянган айлын орон сууц", "Утаагүй Улаанбаатар" хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх амин сүнс нь Монгол Улсын ашигт Малтмал, стратегийн ач холбогдолтой уурхайнууд юм. Эдгээр ордоо барьцаалаад гадаад зах зээл дээрээс мөнгө босгох. Үнэт цаасны хоёр дахь зах зээлийн нэг Засгийн газрын бондыг гадаад зах зээл дээр арилжаалах замаар хөрөнгө оруулалтын эх үүсвэрийг бий болгох юм. Энэ наймаа олон талын үр өгөөж арвинтай. Жишээлбэл, иргэд бага үнээр орон сууц авах, төлөх хүү нь одоогийн банкинд төлж байгаагаас хэд дахин бага байхын зэрэгцээ Улаанбаатар утаанаас сална. Гол нь бага, дунд орлоготой жирийн иргэд байртай болно. Худалдан авах чадварт нь тохирсон байр барьснаар орон сууцны борлуулалт ч хурдасна. Өөрөөр хэлбэл ам.метр нь 650 мянган төгрөг байна гэдгийг эсэргүүцдэг нөхдөд "Ийм мөнгөөр Монголын жирийн ард иргэн орон сууц худалдаж авах боломжтой. Орон сууцыг Монголын жирийн барилгачид барьж өгөх боломжтой"-г нотолж чадах дүр зураг харагдах юм.
-Бага, дунд орлоготой иргэдэд учирдаг гол бэрхшээл нь урьдчилгаа төлбөр. Шинэ хөтөлбөр хэрэгжихэд дээрх шаардлага тавигдах уу?
-Урьдчилгаа төлбөр авахгүй. Тухайн иргэн тогтсон ажлын байр, тогтмол орлоготой байх ёстой. Орон сууцнаас гадна энэ нь түүний барьцаа болно. Үнийн хувьд 650 мянгад багтана гэдэг шаардлага тавина. Гэхдээ ханш нь үүнээс буух боломж бий эсэхийг хөрөнгө оруулалтын эх үүсвэр орж ирсэн үед шийднэ. Өнөөдрийн барьж буй барилгын үнэд банкны хүү шингэсэн. Хэрвээ хүү, банкны дарамт багасвал үнэ багасна. Ер нь барилгын салбарын гол механизм банкны зээл дээр тогтдог. Барилгын компаниуд банкны зээлийн санхүүжилтээр ажлаа эхлүүлдэг, тэр барилгыг иргэд ч банкны зээлээр худалдан авдаг. Гэтэл банкны зээлийн хүү өндөр. Иргэд өнөөдөр cap бүрт ногдох мөнгөн дүнг л тооцохоос жилийн зээлийн хүүд хэчнээнийг төлж байгаагаа төдий л анхаардаггүй. Иймээс хөнгөлөлттэй зээл чухал шүү дээ.
-Барилгын материалын үнэ өсөөд байвал үүнийг дагаад орон сууцны ханш ч өсөх байх. Үүнийг хэрхэн зохицуулах вэ?
- Сүүлийн жилүүдэд урд хөрш, ер нь хаана ч барилгын материалын үнэ өсөөгүй шүү дээ. Хоёр, гурван жилийн өмнө ямар үнэтэй байсан тэр л хэвээрээ байгаа. Барилгын материал оруулж ирдэг хэсэг нөхөд л үнэ хөөрөгдөөд байгаа хэрэг. Иймээс хяналт зохицуулалт байх ёстой болов уу. Заавал гаднаас гэлтгүй барилгын материал үйлдвэрлэдэг компаниудаа хөрөнгө оруулалтаар дэмжиж ажиллавал манайд бололцоо бүрэн бий. Жишээлбэл, барилгын материалын ихэнх хэсгийг урд
УИХ өнгөрсөн онд "Шинэ бүтээн байгуулалт" хөтөлбөрийг батлан гаргасан билээ. Энэ хөтөлбөр өнгөрсөн оны хоёрдугаар хагасаас хэрэгжиж эхлэх байсан боловч тодорхой шалтгааны улмаас хөршөөс авдаг. Тэгвэл дотооддоо барилгын материалын жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг хөгжүүлснээр гаднаас валютаар бараа бүтээгдэхүүн зөөх шаардлагагүй болно. Материалын үнэ ч тогтворжино.
-Энэ хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд мэргэжилтэй боловсон хүчин хүрэлцэх болов уу? Эсвэл гадаадаас ажилтан авах уу.
-Одоогоор 28 мянган хүн ажиллаж байна. Цаашдаа 60-70 мянган ажилчин хэрэгтэй гэсэн тооцоо бий. Гэр хороололд 150 орчим мянган өрх амьдардаг. Дунджаар гурваас таван ам бүлтэй нэг айлд ажилгүй хүн нэгээс хоёр байдаг. Тэднийг барилгачин болгоод бүтээн байгуулалтын ажилд гар бие оролцуулах шаардлагатай. Өөрөөр хэлбэл, сард сая төгрөгийн цалин аваад барилга дээр ажиллаж байгаа хүнд цалингаар нь барьцаалж орон сууц олгох хэрэгтэй. Ингэснээр тэр айл өөрсдийн барьсан байшинд урт хугацааны зээлд хамрагдаж амьдрах боломжтой болно. Ер нь нэг сумаар хоёр туулай буудна гэсэн үг. Түүнчлэн мэргэжлийн боловсон хүчин бэлтгэх талд олон талын арга хэмжээ авч байгаа. ММСС-гаас тусгай хөтөлбөр хэрэгжиж буй. Төрийн бус байгууллагууд ч мэргэжил сургалтын үндэсний төв байгуулаад ажиллаж байна. Иймээс барилгачид гараа хумхиад байж болохгүй нь. Энэ том зорилтыг хэрэгжүүлэхийн төлөө Монголын барилгачид өөрсдөө зүтгэх ёстой.
- "40 мянган айлын орон сууц" төрийн албан хаагчдыг орон сууцаар хангах "4000 орон сууц" хөтөлбөр хэрэгжилт хэр үр дүнтэй болсон гэж дүгнэж байна вэ?
- "40 мянган айлын орон сууц" хөтөлбөр дундаас дээш орлоготой чинээлэг иргэдэд зориулагдсан байсан. Тиймээс бага, дунд орлоготой иргэдэд наалдсан нь цөөхөн. Дундчууд болон баячуудад зориулан барьсан бүх орон сууцыг ам.метрээр тооцвол 33-35 мянган айлын орон сууц гарна. Дээр нь гэр хорооллын амины орон сууцыг нэмэхэд 40 мянга болох байх. Ер нь амины орон сууцтай болсон нь олонхи, нийтийн орон сууцтай болсон нь тун цөөхөн. Энэ хөтөлбөр бага, дунд орлоготой буюу ард түмнийг орон сууцаар хангах талд хэрэгжээгүй. Харин төрийн албан хаагчдыг орон сууцаар хангах "4000 орон сууц” хөтөлбөр тодорхой хэмжээнд үр дүнгээ өгсөн.
Н.Энхлэн