Түгээмэл тархацтай ашигт малтмал олборлож буй аж ахуй нэгжүүд, авто замын болон барилгын материалын асфальт бетон, хайрга бутлан ангилах үйлдвэрүүдийн үйл ажиллагаанд МХЕГ, Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газраас шалгалт хийжээ.
Шалгалтанд Нийслэлийн нутаг дэвсгэрт түгээмэл тархацтай ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрөлтэй 253 аж ахуйн нэгжээс, ашиглалтын тусгай зөвшөөрөлтэй 143 аж ахуйн нэгж, Налайх, Багануур дүүрэгт байрладаг төмөрлөгийн 5 үйлдвэр, асфальт бетоны 4 үйлдвэр, тоосгоны 38 үйлдвэр, хайрганы бутлан ангилах 17 үйлдвэр, элс хайрганы тусгай зөвшөөрөлтэй 57 аж ахуйн нэгж, тусгай зөвшөөрөл нь цуцлагдан нөхөн сэргээгдэх үйл ажиллагаа явуулж байгаа 14 аж ахуйн нэгж, нийт 135 аж ахуйн нэгжүүдийг хамруулсан байна.
Тоосгоны үйлдвэрүүдэд хийсэн шалгалт
Налайх, Баянзүрх, Сонгинохайрхан дүүрэгт байрлалтай тоосгоны 38 үйлдвэр шалгалтанд хамрагдсанаас "Шинэ тоосго" ХХК, "Хонго до интернейшил", "Күн лүн", "Гэрэлт -Орд", "Бумбатын гол", Топ тоосго", "Угалзан цамхаг", "Сүмбэр хунтан", "Түлш эрчим", "Нарангийн гол" зэрэг ХХК-иуд нь уулын ажлын төлөвлөгөө, байгаль хамгаалах төлөвлөгөө, хяналт шинжилгээний хөтөлбөргүй байжээ. Мөн тоосгоны бүх үйлдвэрийн орчны агаарт шинжилгээ хийж, бохирдуулагч бодисын хэмжээг тодорхойлоход хорт бодис болон тоосонцорын хэмжээ нь стандартаас 1,24-1,26 дахин их гарсан байна.
Нийслэлийн СХД-т орших “Найрамдал” ордыг гэхэд тойроод найман аж ахуйн нэгж тоосго үйлдвэрлэж байгаа. Гэр хорооллын дунд орших энэ үйлдвэрүүд тухайн орчиндоо төдийгүй нийслэлийг нарийн шар шороогоор дарж байгаа гэж хэлж болно. Учир нь дэндүү их газрыг хамарсан энэ үйлдвэрлэл завсар зайгүй явагдсаар нарийн шороогоор орчноо бүрэхэд хүргэжээ.
Одоогоор энэ мэтээр хот дотор, бүр суурьшмал бүсэд тоосгоны үйл ажиллагаа явуулж буй 38 аж ахуйн нэгж байдаг юм.
Элс хайрганы ордод хийсэн шалгалт
Элс хайрганы ордод ашиглалт явуулах ашиглалтын тусгай зөвшөөрөлтэй 57 аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагааг шалгасан байна. Налайх дүүргийн нутаг "Зуун модны буюу Элстэй" гэдэг газарт Туул голын хязгаарлалтын бүсийн дээд эхэд элс олборлодог 6 аж ахуйн нэгж тусгай зөвшөөрлөөр үйл ажиллагаа явуулж байгаа бөгөөд бусад нь Хан-Уул дүүргийн 12, 13 дугаар хорооны нутагт байрлан ажиллаж байна. Дээрх аж ахуйн нэгжүүдээс "Нутгийн зам", "Гурван ихэр цохио", , Ээмдэ”, "Арбадрах" зэрэг ХХК-иудын үйл ажиллагааг түр зогсоож, хоёр сая 500 мянган төгрөгийн торгууль ногдуулан зөрчлийг арилгуулсан байна.
Мөн дээрх аж ахуй нэгжүүдийн бутлан ангилах үйлдвэрүүд болох "Шижир мөнх", "Монгол жодоо интернейшнл", "Гэрэлт шинэчлэл", "ЭЭМДЭ", "Аваргас билэг", "Сэлүүхэн" , "Сэрүүн сэлбэ", "МВС" зэрэг ХХК-иуд нь ажлын байрны дүгнэлтгүй, тоног төхөөрөмжийн гэрчилгээ аваагүй, үндсэн түүхий эдээ зөвшөөрөлгүй газраас хууль бусаар олборлож, өөрийн хашааг доош нь ухаж байжээ. Дээрх зөрчлүүдийг арилгуулахаар хугацаатай албан шаардлага өгчээ.
Нөхөн сэргээлт
Тусгай зөвшөөрөл нь цуцлагдсан 15 аж ахуйн нэгжийн одоогийн байдал нөхөн сэргээлтийг шалгажээ. "Эв Од импекс", "Эрэл", "ШТН", "Хэрэм зам", "Эко групп", "Идэр голд", "Улаанбаатар барилга" ХХК-иуд техникийн нөхөн сэргээлт хийгээгүй, "Ялгуулсан", "Эко групп", "Бэгдүконстракшн" ХХК-иудын нөхөн сэргээлт хийгдэх талбайг Сонгионхайрхан дүүргийн газрын албанаас газар олголт хийсэн тул нөхөн сэргээлт хийх боломжгүй болгосон байна.
Харин зарим аж ахуйн нэгжүүд нөхөн сэргээлтийн амжилттай хийж байжээ. Үүнд "Баярсканстракшн ", "Даян-Оргил", "Арбадрах" ХХК-иуд орж байгаа юм.
Мөн Сонгино хайрхан дүүргийн 20 дугаар хорооны нутаг, Сонгино хайрхан уулын зүүн доод хэсэгт Нийслэлийн Засаг даргын 2008 оны 281 тоот захирамжаар 17 га газрыг Усан цэнэгт цахилгаан станц байгуулах зориулалтаар дуудлага худалдаагаар "Туул сонгино усны нөөц" ХХК нь худалдаж авсан боловч энэ газарт үйл ажиллагаа явуулахаа зогсоожээ. Туул голын бохирдлын шалтгаан нөхцөлийг тодорхойлох энэ шалгалтын хүрээнд Мэргэжлийн хяналтынхан ноос, ноолуур, цаас, арьс ширний үйлдвэрүүдэд шалгалт хийх гэнэ.
Одоогоор тэд Туул голын сав газрын хамгаалалтын бүсийг бэхжүүлэх үүднээс СХД-ийн 20-р хороо Сонсголон орчимд Нийслэл, дүүргийн Засаг даргаас үйлдвэрийн зориулалтаар иргэн ААН байгууллагуудад олгогдсон газар эзэмших ашиглах гэрчилгээг хүчингүй болгож байна. Элс, хайрга, дайрга, бутлан ангилах үйлдвэрүүдийг хотын суурьшлын бүс, БГД-ийн 20 дугаар хороо, СХД-ийн 20 дугаар хорооны нутгаас гаргах, Нийслэлийн Засаг даргын 356 тоот захирамжийн дагуу Хан-Уул дүүргийн Гишүүний ам, болон Таван толгойд байгаа ашигт малтмал ашиглах тусгай зөвшөөрөлтэй талбайд шилжүүлэн байршуулах нь оновчтой гэж үзжээ.